De Afro-Amerikaanse wielerlegende Marshall “Major” Taylor is net vijftig jaar dood als er in Indianapolis een wielerpiste naar hem genoemd wordt. Als de Major Taylor Velodroom in 1984 het decor is voor de Amerikaanse sprintkampioenschappen lijkt het of Taylor zelf weer even tot leven komt. Voor het eerst sinds Taylor maakt een Afro-Amerikaan terug het mooie weer op de wielerpiste: Nelson Vails, een 24-jarige lachebek uit New York, wordt Amerikaans sprintkampioen.

Nelsons bijnaam was “Cheetah”, naar de grootste kat in de jungle. Zijn huidskleur, imposante gestalte, explosieve sprintkracht en voorliefde voor het kat-en-muisspel van de 1000 meter sprint waren daar zeker niet vreemd aan. Nelson leert al vroeg zijn mannetje staan in de jungle van het leven. Eerst als jongste van een arm gezin van tien kinderen, vervolgens als belhamel in een woelige achterbuurt van de Big Apple en later als fietskoerier in het hectische stadscentrum. Tussendoor zijn Nelsons snelle benen te bewonderen in de lokale wielerwedstrijdjes in Central Park. Nelson rijdt die wedstrijden op een kleine roze fietsje, met verder een slonzige trui, een versleten broek en een paar veel te grote schoenen.

Tot zijn 22ste combineert Vails zijn wielercarrière met een job als fietskoerier. Overdag levert hij tot veertig pakjes per dag: hij schiet zich met zijn tweewieler tussen twee stapvoets rijdende auto’s en leert vakkundig hoe op het laatste moment plotsklaps opduikende kinderwagens of treuzelende voetgangers te ontwijken. Trainen doet hij ’s morgensvroeg: veertig mijl heen en terug naar het nabijgelegen Ossining. Nelson fietst de hele dag door. Fietsen is zijn leven geworden sinds hij als jonge snaak door het New York’s Tempo Racing Team ontdekt werd.

In 1983 laat Vails voor het eerst van zich spreken in het internationale wielergild. Op de Panamerikaanse Spelen in Venezuela pakt hij goud op de snelheid. De carrière van Nelson Vails komt in een stroomversnelling als de Sovjets een jaar later de Olympische Spelen in Los Angeles boycotten, en hij een van de vrijgekomen tickets bemachtigt. Achter zijn ongenaakbare landgenoot Mark Gorski gaat Vails met de zilveren medaille lopen. Datzelfde jaar verovert hij de nationale sprinttitel, een nummer dat hij in 1989 zou overdoen. Verder wordt Vails drie keer Amerikaans kampioen op de tandem. In dezelfde discipline behaalt hij in 1985 een zilveren medaille op het WK.

Nelson Vails ontpopt zich tot publiekslieveling. Op internetfora herinneren fans zich Vails als “a real nice guy with a big smile”. In de herfst van zijn carrière mag Cheetah in de film Quicksilver nog eens opdraven als fietskoerier. Nelson Vails gaat de geschiedenis in als de eerste (en enige) Afro-Amerikaanse wielrenner die een medaille haalde op de Olympische Spelen.

Palmares

°13.10.1960 in New York

Loopbaan van 1983 tot 1994

1983: sprintkampioen op Panamerikaanse Spelen

1984: Amerikaans sprintkampioen, Amerikaans tandemkampioen en tweede op sprintnummer Olympische Spelen

1985: Amerikaans tandemkampioen, tweede op wereldkampioenschap tandem

1986: Amerikaans tandemkampioen

1989: Amerikaans sprintkampioen



Bronnen
Pascal Sergent, Guy Crasset, en Hervé Dauchy (2002). Wereldencylopedie wielrennen.

http://www.cycling-history.com/

http://www.billcotton.com/major_taylor_bicycle_club.htm



Jan Boesman